Inspektorzy BHP to pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Ich nadrzędnym celem jest stanie na straży przestrzegania przepisów BHP w zakładach pracy. Zakres obowiązków oraz uprawnienia inspektorów regulowane są w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dn. 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.).
Kwalifikacje inspektora BHP
Pracownicy służby BHP mogą być zatrudnieni na różnych stanowiskach, w tym inspektorów, a także starszych inspektorów, specjalistów, starszych specjalistów oraz głównych specjalistów do spraw BHP. Zawód inspektora BHP może wykonywać osoba posiadająca zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Oprócz tego każdy inspektor zobligowany jest przepisami prawnymi do podnoszenia swoich kwalifikacji poprzez udział w szkoleniach przewidzianych dla takich pracowników.
Zakres uprawnień inspektora BHP
Jak już wspomnieliśmy, uprawnienia inspektorów BHP wynikają z ww. rozporządzenia w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Osoby wykonujące ten zawód mają prawo do przeprowadzania kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad z tego zakresu w danym zakładzie pracy. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek zagrożeń zawodowych lub uchybień w zakresie BHP, zobligowani są do zgłoszenia tego faktu pracodawcy. Inspektor powinien zająć się usunięciem tych zagrożeń. Oprócz tego jego zadaniem jest podejmowanie działań prewencyjnych, mających na celu poprawę warunków pracy oraz zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników. W ramach swoich uprawnień może zażądać odsunięcia od pracy osoby, która nie powinna wykonywać obowiązków na danym stanowisku, lub pracownika, który swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania zadań łamie przepisy BHP. Ma także prawo do wnioskowania u pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie w sytuacji stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia.
Inspektor BHP jest uprawniony do udziału w opracowywaniu planów modernizacji i rozwoju zakładu pracy, w tym przede wszystkim przedstawiania własnych propozycji z zakresu rozwiązań technologiczno-organizacyjnych, które podniosą poziom bezpieczeństwa i higieny pracy. Inspektor zgłasza też wnioski dotyczące uwzględnienia wymagań BHP w przypadku nowy inwestycji, stosowanych lub wdrażanych procesach produkcyjnych, a także bierze udział w przekazywaniu do użytkowania nowo budowanych oraz przebudowywanych obiektów lub ich części.
Oprócz tego inspektor BHP uprawniony jest do m.in. nadzoru i doradztwa BHP, instruowania w sprawie organizacji stanowisk oraz metod pracy poszczególnych pracowników (w szczególności, gdy występują czynniki stanowiące zagrożenie dla zdrowia i życia), rejestrowania wszystkich zdarzeń związanych z wypadkami na terenie zakładu pracy, udziału w ocenie ryzyka zawodowego, inicjowania i rozwijania na terenie zakładu pracy różnych form popularyzacji problematyki związanej z BHP.
Inspektor BHP współpracuje też z innymi osobami czy komórkami organizacyjnymi w zakresie organizowania i zapewniania odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy. W uzasadnionych przypadkach może nawiązać współpracę również z m.in. laboratoriami, lekarzami czy jednostkami zajmującymi się pomiarami stanu środowiska naturalnego itp.