Zorganizowanie szkoleń BHP dla pracowników to obowiązek pracodawcy. Zależnie od zajmowanego przez nich stanowiskach, kursy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy powinny być prowadzone z różną częstotliwością i w odpowiedniej formie.
Szkolenia BHP – jak często?
Okresowe szkolenia BHP mają na celu utrwalać wiedzę z tego zakresu oraz zapoznać z ewentualnymi zmianami wprowadzonymi w zakładzie pracy. Ich częstotliwość zależna jest także od charakteru wykonywanej pracy.
Raz na 1 rok szkolenia okresowe muszą odbywać pracownicy na stanowiskach robotniczych związanych z wykonywaniem prac szczególnie niebezpiecznych (duże zagrożenie dla zdrowia lub zagrożenie wypadkiem); ma ono formę instruktażu na stanowisku pracy i wykładu, powinno trwać nie mniej niż 6 godzin.
Raz na 3 lata w okresowych szkoleniach BHP powinni wziąć udział pracownicy na stanowiskach robotniczych, a czas kursu i jego forma jest taka sama jak w poprzednim przypadku.
Raz na 5 lat w szkoleniu przybierającym formę kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego mają obowiązek odbyć:
- Pracodawcy oraz inne osoby kierujące innymi pracownikami, a więc kierownicy, mistrzowie i brygadziści – 12 godzin szkolenia;
- Pracownicy inżynieryjno-techniczni, technolodzy i organizatorzy produkcji, a także projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych – 12 godzin szkolenia;
- Pracownicy służby BHP i osoby wykonujące zadania tej służby – 24 godziny szkolenia, w tym 3 godziny ćwiczeń;
- Pracownicy narażeni na czynniki niebezpieczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia oraz pracownicy, których praca związana jest z odpowiedzialnością w zakresie BHP – 6 godzin szkolenia.
Raz na 6 lat szkolenie okresowe z zakresu BHP trwające co najmniej 6 godzin muszą odbyć pracownicy administracyjno-biurowi i inni, których nie wymieniono wyżej.
Szkolenia z zakresu pierwszej pomocy i ochrony przeciwpożarowej
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca zobowiązany jest do wyznaczenia w obrębie zakładu pracowników odpowiedzialnych za udzielanie pierwszej pomocy i działania mające na celu zwalczanie pożarów i ewakuację pracowników. Pracodawca może też sam wykonywać te działania, jeśli zatrudnia tylko pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych. Sposób postępowania w sytuacjach stanowiących zagrożenie powinien być dostosowany do rodzaju i zakresu działalności zakładu pracy, liczby pracowników i innych osób znajdujących się na jego terenie, a także od poziomu i rodzaju zagrożeń.
Zakres szkoleń BHP
Przepisy prawa nie zawierają szczegółowych informacji dotyczących zakresu szkoleń, jakie powinny odbywać osoby wyznaczone w przedsiębiorstwie do udzielania pierwszej pomocy i wykonywania działań mających na celu zwalczanie pożarów i ewakuację pracowników. Dlatego też zostało przyjęte, że szkolenia kierunkowe dla tych pracowników obejmować będą swoim zakresem pierwszą pomoc przedmedyczną, zwalczanie pożarów oraz ewakuację pracowników i mogą być systematyzowane podczas zwykłych szkoleń BHP.
Warto przy tym wspomnieć, że osoby wyznaczone do czynności związanych z ochroną przeciwpożarową i ewakuacją nie muszą posiadać specjalistycznych kwalifikacji. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 roku (w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy – Dz. U. nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) osoby te powinny ukończyć szkolenie w dziedzinie BHP. Centralny Instytut Ochrony Pracy wyjaśnia, że w załączniku do tego rozporządzenia zawarte są ramowe programy szkolenia i problematyka ochrony przeciwpożarowej. Pracodawca lub jednostka prowadząca szkolenia BHP są odpowiedzialni za to, aby wstępne lub okresowe szkolenia BHP zostały przygotowane zgodnie ze stanowiskami występującymi w zakładzie pracy, a także z uwzględnieniem szkolenia pracowników wyznaczonych do wykonywania czynności w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników. Szkolenia te ponadto powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu zagrożeń występujących w przedsiębiorstwie.