Wszyscy pracownicy, bez względu na zajmowane stanowiska i pełnione funkcje, mają obowiązek zapoznania się z przepisami w zakresie ochrony przeciwpożarowej
WYMAGANIA PRZECIWPOŻAROWE
Pracodawcy są zobowiązani do:
1) umieszczenia w miejscach widocznych wykazu telefonów alarmowych oraz instrukcji postępowania na wypadek pożaru,
2) oznakowania, zgodnie z Polskimi Normami:
a) dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń, w których w myśl przepisów techniczno-budowlanych wymagane są co najmniej 2 wyjścia ewakuacyjne, w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji,
b) miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych,
c) elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
d) lokalizacji przeciwpożarowych wyłączników prądu, głównych zaworów gazu oraz materiałów niebezpiecznych pożarowo,
e) pomieszczeń, w których występują materiały niebezpieczne pożarowo.
Wymagania przeciwpożarowe dotyczące procesów technologicznych powinny być zawarte w instrukcjach technologiczno-ruchowych.
Przy używaniu lub przechowywaniu materiałów należy przestrzegać następujących zasad:
1) wszystkie czynności związane z wytwarzaniem, przetwarzaniem, obróbką, transportem lub składowaniem materiałów niebezpiecznych pożarowo należy wykonywać zgodnie z warunkami ochrony przeciwpożarowej określonymi w instrukcji technologicznej lub według wskazań ich producenta,
2) ilość materiału niebezpiecznego pożarowo znajdującego się na stanowisku pracy w obiekcie produkcyjnym nie może przekroczyć wielkości dobowego zapotrzebowania lub dobowej produkcji, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej,
3) zapas materiałów niebezpiecznych pożarowo przekraczający wielkości określone w pkt 2 należy przechowywać w oddzielnym pomieszczeniu przystosowanym do takiego celu,
4) materiały niebezpieczne pożarowo powinny być przechowywane w sposób uniemożliwiający powstanie pożaru lub wybuchu w następstwie procesu składowania lub wskutek wzajemnego oddziaływania,
W miejscach przeznaczonych na pobyt ludzi należy zapewnić odpowiednie warunki ewakuacji. W celu zapewnienia ewakuacji ludzi z obiektów i pomieszczeń należy uwzględniać liczbę przebywających w nich ludzi, ich stan sprawności oraz funkcję, wielkość i wysokość pomieszczeń i obiektów. Odpowiednie warunki ewakuacji polegają w szczególności na:
1) zapewnieniu odpowiedniej ilości i szerokości wyjść,
2) zachowaniu dopuszczalnych długości dróg ewakuacyjnych,
3) zapewnieniu odpowiedniej, bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych,
4) zabezpieczeniu dróg ewakuacyjnych przed zadymieniem.
Obiekty budowlane należy wyposażać w oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe, wykonane zgodnie z warunkami technicznymi określonymi w odrębnych przepisach i Polskich Normach
Obiekty powinny być wyposażane w podręczny sprzęt gaśniczy i agregaty (dalej zwane „sprzętem”) dostosowane do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie. Sprzęt powinien być poddawany badaniom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach, Polskich Normach i instrukcjach obsługi sprzętu.
Czynności konserwacyjne powinny być prowadzone nie rzadziej niż raz na rok, a ich zakres powinien być zgodny z instrukcją obsługi ustaloną przez producenta.
Przy rozmieszczaniu sprzętu w obiektach należy stosować następujące zasady:
1) sprzęt powinien być umieszczany w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach i korytarzach, przy wyjściach na zewnątrz pomieszczeń,
2) w obiektach wielokondygnacyjnych sprzęt należy umieszczać w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli warunki techniczne na to pozwalają,
3) oznakowanie miejsc usytuowania sprzętu powinno być zgodne z Polskimi Normami,
4) do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m,
5) sprzęt należy umieszczać w miejscach nie narażonych na uszkodzenie mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki),
6) odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m.
Instalacje i urządzenia techniczne, będące wyposażeniem obiektu, powinny pod względem bezpieczeństwa pożarowego odpowiadać warunkom technicznym określonym w Polskich Normach oraz przepisach szczególnych. Przez instalacje i urządzenia techniczne rozumie się następujące instalacje oraz urządzenia:
1) ogrzewcze,
2) wentylacyjne, dymowe i spalinowe,
3) klimatyzacyjne,
4) gazowe,
5) elektroenergetyczne i odgromowe,
6) wodociągowe i kanalizacyjne,
7) technologiczne.
Przy doborze instalacji i urządzeń należy uwzględnić funkcje i przeznaczenie obiektu oraz wynikające stąd czynniki zagrożenia. Instalacje i urządzenia techniczne należy użytkować i utrzymywać w stanie zgodnym z warunkami technicznymi i wymaganiami ustalonymi przez producenta, w szczególności należy poddawać je okresowym przeglądom i konserwacji.
Eksploatacja instalacji i urządzeń, których stan techniczny może przyczynić się do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia, jest zabroniona.
Obiekty zagrożone wybuchem należy wyposażać w przeciwpożarowe wyłączniki prądu, które powinny być umieszczane w pobliżu głównego wejścia do obiektu lub głównego przyłącza sieciowego i odpowiednio oznakowane.
W pomieszczeniach, w których mogą występować palne pyły, tworzące z powietrzem mieszaniny wybuchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny być usytuowane oraz wykonane tak, aby nie powodowały unoszenia pyłów osiadłych.
W pomieszczeniach zagrożonych wybuchem należy stosować urządzenia wstrzymujące automatycznie pracę wentylatorów w razie powstania pożaru i sygnalizujące ich wyłączenie, jeżeli działanie wentylatorów mogłoby przyczynić się do jego rozprzestrzeniania.
Przed rozpoczęciem prac niebezpiecznych pożarowo pracodawca jest obowiązany:
1) ocenić zagrożenie pożarowe w rejonie, w którym prace będą wykonywane,
2) ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzenienia się pożaru lub wybuchu,
3) wskazać osoby odpowiedzialne za zabezpieczenie miejsca pracy, za przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy.
Szczegółowe zasady zabezpieczenia przeciwpożarowego prac, o których mowa wyżej, jak również warunki uzyskania zezwolenia na ich przeprowadzenie, pracodawca określa w odrębnej instrukcji.
Przy wykonywaniu prac należy przestrzegać następujących zasad:
1) wszelkie materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych, należy zabezpieczyć przed zapaleniem,
2) prace niebezpieczne pożarowo w pomieszczeniach (urządzeniach) zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej wykonywano inne prace związane z użyciem łatwo zapalnych cieczy lub palnych gazów, mogą być prowadzone wyłącznie wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości,
3) w miejscu wykonywania prac powinien znajdować się sprzęt umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru,
4) po zakończeniu prac należy poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony przyległe,
5) prace niebezpieczne pożarowo mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje,
6) pracodawca jest obowiązany przed rozpoczęciem prac zapoznać wyznaczone osoby z zagrożeniami pożarowymi występującymi w rejonie wykonywania prac oraz z rodzajem przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenie do powstania pożaru lub wybuchu,
7) sprzęt używany do wykonywania prac powinien być sprawny technicznie i zabezpieczony przed możliwością wywołania pożaru.
Ocena zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych obejmuje wskazanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem, a także wyznaczenie w pomieszczeniach i przestrzeniach zewnętrznych odpowiednich stref zagrożenia wybuchem.
Użytkownicy maszyn i innych urządzeń technicznych są obowiązani przeprowadzać ich okresowe kontrole co do spełniania przez nie wymagań niezbędnych do ochrony przed innym miejscowym zagrożeniem.
Podmioty prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane zapobiegać powstawaniu innego miejscowego zagrożenia, w szczególności przez:
1) rozmieszczanie środków produkcji w sposób stwarzający najmniej możliwości powstania innego miejscowego zagrożenia,
2) zapewnienie w przygotowywanej lub prowadzonej działalności gospodarczej wymaganych środków ochrony obiektu oraz przywracanie ich do właściwego stanu, jeżeli w wyniku działalności gospodarczej utraciły swą wartość użytkową,
3) stosowanie w działalności gospodarczej technologii i rozwiązań technicznych stwarzających jak najmniejsze zagrożenie,
4) budowę lub instalowanie oraz sprawne funkcjonowanie i eksploatację urządzeń chroniących obiekt,
5) instalowanie aparatury kontrolno-pomiarowej oraz prowadzenie niezbędnych pomiarów,
6) wykorzystanie osiągnięć naukowych i technicznych, stosowanie środków ekonomicznych, prawnych i organizacyjnych w celu ochrony obiektu przed innym miejscowym zagrożeniem.
